TEKNOLOGI RADIOISOTOP MENGGUNAKAN SIKLOTRON

Teknologi nuklear mempunyai pelbagai aplikasi dalam bidang pertanian, perubatan, perindustrian dan penyelidikan.  Di antara pengunaan bahan radioaktif (radiosisotop) dalam bidang-bidang tersebut termasuklah meningkatkan hasil tanaman, memberi diagnosis dan rawatan penyakit, sebagai bahan penyurih bagi proses indutsri dan alam sekitar, dan sebagainya.  Bahan radioaktif yang digunakan adalah sintetik yang dihasilkan menggunakan cyclotron atau reaktor nuklear.  Pada masa ini Malaysia mempunyai sebuah reaktor penyelidikan yang ditempatkan di Agensi Nuklear Malaysia.  Reaktor 1 MW ini yang diberi nama Reaktor TRIGA PUSPATI (RTP) telah ditauliahkan pada tahun 1982.

Malaysia kini bercadang untuk memperoleh satu lagi teknologi yang mampu untuk menghasilkan radioisotop untuk memperluaskan lagi pengunaan teknologi nuklear di Malaysia.  Siklotron adalah pemecut zarah yang boleh digunakan untuk menghasilkan bahan-bahan radioaktif untuk digunakan dalam pelbagai aplikasi seperti dalam bidang perubatan, industri, alam sekitar dan pertanian.  Di antara kelebihan siklotron berbanding dengan reactor nuklear adalah pengunaann bahan mula yang stabil dan tidak beradioaktif, penghasilan sisa berjangka hayat-pendek (memudahkan penyimpanan), dan pengoperasian yang lebih mudah. 

Di dalam bidang perubatan, bahan-bahan radioaktif digunakan untuk menghasilkan radiofarmaseutikal bagi mendiagnosis penyakit khususnya dalam bidang onkologi (kanser), kardiologi dan neurologi secara tepat agar kaedah rawatan yang berkesan dapat dibangunkan   Beberapa pusat siklotron (18 MeV) yang khusus untuk digunakan dalam perubatan nuklear telah ditubuhkan di Malaysia sejak tahun 2002.  Walau bagaimanapun jenis bahan radioaktif yang dihasilkan daripada siklotron berkuasa rendah ini adalah terhad.  Pada masa ini siklotron berserta kemudahan pengimbas PET ditawarkan di Hospital Putrajaya dan Beacon Hospital.  Selain daripada itu kemudahan PET sahaja boleh didapati di beberapa Hospital seperti Hospital Pulau Pinang, Hospital Sultanah Aminah, Johor Bahru, dan Subang Jaya Medical Centre. 

Positron Emission Tomography (PET) merupakan teknik pengimejan yang boleh mengimbas fungsi serta proses di dalam badan untuk menghasilkan imej 3D.  Teknik ini mengesan sinaran gamma dari bahan radioaktif pemancar positron (positron emitter) yang hanya dapat dikeluarkan siklotron.  Kelebihan PET seperti mempunyai resolusi imej yang baik serta sensitiviti dan spesifisiti yang tinggi menggalakkan pengunaanya yang meluas terutama sekali dalam mengesan kanser, melakukan pemeringkatan tahap kanser dan untuk menilai keberkesanan rawatan yang diberi. 

Sehubungan dengan itu, untuk memastikan kemudahan perubatan negara lebih berteknologi tinggi dan tidak terkecuali dari menggunakan teknologi terkini siklotron serta bagi memastikan Malaysia dapat memanfaatkan teknologi ini dengan lebih meluas, Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI) bersama-sama Agensi Nuklear Malaysia (Nuklear Malaysia) sedang merancang untuk membangunkan kemudahan siklotron berkapasiti tinggi (30 MeV). Pusat ini akan dilengkapi dengan keupayaan Positron Emission Tomography (PET) dan Single Photon Emission Computed Tomography (SPECT), serta makmal-makmal penyelidikan yang berkaitan. Kemudahan ini akan berpusat di Nuklear Malaysia dan dikendalikan oleh saintis, jurutera dan ahli fizik Nuklear Malaysia agar pembangunan keupayaan dan aplikasi teknologi yang berkaitan dapat dilaksanakan secara serentak. Dalam majlis ke lawatan tapak cadangan projek siklotron di Agensi Nuklear Malaysia pada 6 Mac 2014 baru-baru ini, YB. Datuk Dr. Ewon Ebin, Menteri Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI) berkata, kementerian beliau akan memperuntukkan sebanyak RM240 Juta bagi membangunkan kemudahan siklotron yang pertama di Malaysia.

Pembangunan kemudahan siklotron serbaguna ini akan meningkatkan kemampuan Malaysia untuk menghasilkan pelbagai jenis radioisotop atau bahan-bahan radioaktif.  Bukan sekadar dalam bidang perubatan semata-mata, bahan-bahan ini ini juga digunakan secara meluas di dalam pelbagai bidang lain seperti industri automotif terutama untuk menguji kehausan mekanikal, pembiakan mutasi dalam bidang pertanian, pembangunan bahan api bio dan pembangunan sains bahan. Di samping itu, kemudahan ini akan meletakkan Malaysia setanding dengan negara-negara lain yang memanfaatkan teknologi yang sama, antaranya USA, Jepun, Korea, Perancis, Itali, Arab Saudi dan Kanada.   Secara tidak langsung, kemudahan ini akan menjadi tarikan kepada rakyat negara-negara tersebut dan seterusnya akan menggalakkan serta meningkatkan lagi industri pelancongan kesihatan Malaysia.

Kemudahan siklotron bertenaga tinggi ini membolehkan Nuklear Malaysia menghasilkan isotop berjangka hayat panjang yang tidak lagi dikekang oleh sifat-sifat fizikal radioisotope.   Faktor ini membolehkan  radioisotop dibekalkan ke hospital-hospital, institusi penyelidikan berkaitan dan pihak industri di luar Lembah Klang, sekaligus mengembangkan penggunaannya ke seluruh negara.  Lebih daripada itu, Malaysia juga akan berkemampuan untuk mengeksport dan membekalkan radioisotop yang dihasilkan di kemudahan siklotron ini ke negara-negara jiran.

 Ehsan Daripada :

Hasfazilah Hassan

Pengurus

Unit Komunikasi Korporat

Agensi Nuklear Malaysia

Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi (MOSTI)

43000 Bangi, Kajang, Selangor.

Tel: +603-8911 2000 ext : 1735

H/p : +6012-5001051
Fax: +603-8925 3827
e-Mail: asfa@nuclearmalaysia.gov.my

     : www.nuclearmalaysia.gov.my

     : www.facebook.com/NuklearMalaysia

  : @KP Agensi Nuklear Malaysia

Fakta Menarik

Manusia boleh hidup tanpa makanan selama lebih kurang 14 hari dan bertahan 10 hari tanpa tidur

MEMBANGUN INOVASI, MENCETUS KREATIVITI

MEMBANGUN INOVASI, MENCETUS KREATIVITI

Menurut Prof. Dato' Ir. Dr. Zaini Ujang, dalam bukunya Budaya Inovasi: Prasyarat Model Baru Ekonomi, menyatakan bahawa kreativiti membabitkan pemikiran, idea dan gagasan baru. Inovasi pula menjurus kepada penambahbaikan dan penyesuaian kepada pemikiran, idea yang sedia ada sehingga memberi nilai tambah baru yang boleh diguna pakai dan dimanfaatkan serta boleh dijadikan sebagai produk atau perkhidmatan yang boleh dikomersialkan. Menyedari kepentingan budaya Inovasi dan kreativiti, Dato’ Sri Mohd Najib memberi penekanan kepada kedua-dua elemen ini dalam pentadbirannya termasuk menggalurkan Budaya Inovasi sebagai salah satu nilai aspirasi dalam gagasan 1Malaysia.  

Sebagai salah satu langkah merancakkan aktiviti inovasi dan pengkomersialan negara, Pusat Inovasi Negara (MyNIC) dan Pusat Kecemerlangan Inovasi (i-CoE) telah ditubuhkan 29 Oktober 2009. Dalam usaha menjadikan inovasi sebagai sebahagian daripada agenda utama negara, Dato’ Sri Najib mengharapkan agar pendekatan terhadap inovasi dapat meresap di segenap lapisan masyarakat. Kenyataan berikut disampaikan dalam Mesyuarat Keempat Majlis Inovasi Negara pada 29 Oktober 2009 :-

“Inovasi yang hendak dilaksanakan adalah bersifat menyeluruh dalam erti kata ia tidak terhad kepada bidang sains dan teknologi sahaja. Seperti yang saya hurai dalam ucapan bajet baru-baru ini, ia melibatkan inovasi secara menyeluruh seperti tadbir urus, kemasyarakatan, bandar, desa, korporat industri, pendidikan penjagaan kesihatan, pengangkutan, jaringan keselamatan sosial dan penjenamaan.”

Keprihatinan Dato’ Sri Najib terhadap dua elemen ini dijelaskan lagi apabila 2010 diangkat menjadi Tahun Kreativiti dan Inovasi. Pada 27 Januari 2010, telah berlangsung Majlis Pelancaran Malaysia Inovatif 2010 di Putrajaya dengan tema “Meraikan Kreativiti”. Turut diperkenalkan dalam usaha meningkatkan momentum inovasi ialah Rangkaian Inovasi 4G yang diperkenalkan pada penghujung 2010. 

Negara-negara yang hebat dalam menjalankan inovasi seperti Jepun, Finland dan Amerika Syarikat berjaya membangunkan ekonomi dengan lebih pantas.  Sehubungan dengan itu, pimpinan Dato’ Sri Mohd Najib berhasrat untuk menghasilkan impak yang kreatif dalam ekonomi global yang berdaya saing. Dalam pembentangan Belanjawan 2010, beliau telah menyentuh mengenai Model Ekonomi Baharu yang berasaskan inovasi, kreativiti dan aktiviti tambah nilai. Semua itu dijangkakan akan menggandakan pendapatan per kapita rakyat dalam tempoh 10 tahun yang akan datang.

Beliau turut menyarankan agar anggota perkhidmatan awam perlu berfikiran kritis dan konstruktif dalam menunaikan tanggungjawab dengan mencari penyelesaian kreatif dan inovatif sehingga menjangkau pemikiran dan keberanian untuk bereksperimen dengan menggunakan kaedah kerja baru di luar kotak kelaziman. Penghasilan inovasi secara terancang akan dapat menyumbang kepada objektif pembentukan ekonomi berpendapatan tinggi dalam tempoh masa yang singkat. Penekanan kepada aspek inovasi dan kreativiti terutama di peringkat nasional amat penting kerana ia menggalakkan daya saing negara. Sambutan Hari Kualiti telah digantikan dengan Hari Inovasi yang ditetapkan pada 31 Oktober setiap tahun. Jabatan dan agensi perlu meraikan Hari Inovasi dengan mengadakan pelbagai program ke arah meningkatkan budaya inovasi dalam sektor awam.

 “...Mahu tidak mahu para penjawat awam mesti berfikir di luar lingkungan kotak. Saya tidak mahu budaya automation menjadi satu hakikat kehidupan dalam sektor awam. Kita seharusnya berfikiran kritis dan konstruktif dalam menunaikan tanggungjawab dan amanah dengan mencari penyelesaian-penyelesaian kreatif dan inovatif di luar kelaziman.”

– Petikan ucapan Perdana Menteri, Datuk Seri Mohd. Najib Tun Abdul Razak semasa Majlis Perdana Perkhidmatan Awam Ke-11 (MAPPA XI) pada 9 Mac 2010.

Contoh impak hasil inovasi yang telah berjaya ialah MyKAD di JPN Melaka yang telah berjaya mengurangkan tempoh menyiapkan setiap MyKAD dari 10 hari/80 jam kepada 1-2 jam dan pelanggan hanya perlu datang sekali sahaja ke pejabat JPN. Impak daripada inovasi mereka ialah penjimatan masa sehingga ke 97.5%. Hospital Putrajaya juga telah berjaya melaksanakan inovasinya dengan pesakit dapat mengambil ubat serta-merta di kaunter Take N Go dan 95% pesakit Farmasi Klinik Pakar mendapat ubat dalam masa 30 minit berbanding hanya 64% sebelum inovasi dijalankan. Selain itu, beberapa prosedur lain telah berjaya disingkatkan hasil inovasi yang diperkenalkan di hospital tersebut. Imigresen juga telah menunjukkan satu impak yang besar dalam pengurusan E-pasport. Inovasi yang dijalankan oleh mereka telah menaik taraf pejabat penerima pasport Malaysia kepada Pejabat Pengeluar Pasport di pejabat cawangan negeri dalam tempoh 1 jam hingga 2 jam berbanding tiga hari sebelum inovasi diperkenalkan.

Mulai tahun 2010, kerajaan telah bersetuju memperkenalkan Anugerah Inovasi Perdana Menteri (AIPM) sebagai anugerah sektor awam yang terunggul dan berprestij bagi mengiktiraf penghasilan inovasi yang benar-benar signifikan dan berimpak tinggi. Pewujudan AIPM juga akan membolehkan kerajaan memberi pengiktirafan kepada inovasi yang menyeluruh atau menyumbang kepada penghasilan ekonomi negara berpendapatan tinggi. Kriteria pemilihan AIPM merangkumi empat aspek utama yang memberi penekanan kepada keberhasilan atau outcome dan impak sesuatu inovasi. Empat aspek tersebut ialah inovatif, relevan, signifikan dan keberkesanan.

Semasa pembentangan Bajet 2012 baru-baru ini, Perdana Menteri, Dato’ Sri Najib sekali lagi menyentuh mengenai inovasi dan kreativiti dalam fokus kedua yang diberi penekanan daripada lima fokus utama Bajet 2012 iaitu mengungguli modal insan, mencerna kreativiti dan mencetus inovasi. Menurut Dato’ Sri Najib, inovasi perlu diterap dan diamalkan oleh semua sektor, termasuk swasta, awam, pertubuhan bukan kerajaan (NGO), ibu bapa, institusi pengajian tinggi, pelajar sekolah termasuk kanak-kanak prasekolah. Sehubungan itu, Perdana Menteri mengumumkan 2012 sebagai tahun Gerakan Inovasi Nasional. Bagi menjayakan hasrat ini, kerajaan mengatur beberapa inisiatif strategik dengan peruntukan RM100 juta. 

Dalam memperkatakan mengenai Inovasi dan kreativiti ini, kepimpinan Dato’ Sri Mohd Najib sendiri menunjukkan ciri-ciri inovasi dan kreativiti tersebut. Beliau memperkenalkan pelbagai bentuk transformasi kepada dasar dan polisi sedia ada dengan memberi nafas baru dan beliau juga telah mewar-warkan apa yang diperbaharui tersebut kepada rakyat dengan harapan untuk mendapatkan maklum balas terhadap pembaharuan tersebut. Dari situ, langkah-langkah penambahbaikan dapat dijalankan dengan kadar segera ekoran faktor masa yang mula mencemburui kepimpinannya. Jika pada zaman Tun Mahathir, beliau mempunyai tempoh yang panjang iaitu 29 tahun untuk mencapai Wawasan 2020 (Wawasan 2020 diperkenalkan pada tahun 1991) namun, kepimpinan Dato’ Sri Najib hanya mempunyai 11 tahun sahaja untuk mencapai wawasan tersebut. Menyedari hakikat hambatan masa tersebutlah, Dato’ Sri Mohd Najib memberi penekanan kepada elemen inovasi dan kreativiti agar setiap yang dilakukan dapat dijalankan dengar kadar segera dan impak yang besar agar impian menuju Wawasan 2020 bukan sekadar mimpi di saing hari.

Transformasi Luar Bandar

PROGRAM TRANSFORMASI LUAR BANDAR (RTP)

Pembangunan luar bandar berhasrat melahirkan masyarakat luar bandar yang progresif, berilmu, berintegriti, maju, menarik, menguntungkan dan selamat untuk didiami. Tun Abdul Razak Hussein, Perdana Menteri Malaysia kedua merupakan insan yang bertanggungjawab memulakan usaha pembangunan masyarakat luar bandar. Beliau telah meningkatkan pelbagai kemudahan asas, peluang pendidikan, menawarkan tanah rancangan (FELDA) kepada pendudukan luar bandar dan memperkenalkan dasar-dasar yang memastikan tidak ada rakyat yang tercicir daripada arus pembangunan perdana.

Sekarang usaha tersebut diteruskan pula oleh anakandanya YAB Dato’ Sri Mohd Najib. Beliau telah mengorak langkah dengan memperkenalkan Program Transformasi Luar Bandar (RTP) yang menjadi pelengkap kepada Dasar Transformasi Nasional (DTN). RTP akan mentransformasikan kawasan luar bandar supaya mampu menarik pelaburan swasta, menyediakan peluang pekerjaan dan kegiatan ekonomi serta menggalakkan generasi muda kembali berkhidmat. Program ini diperkenalkan atas kesedaran kerajaan yang tidak mahu setiap lapisan masyarakat Malaysia terlepas daripada menikmati arus kemajuan pembangunan dan perubahan negara.  

RTP akan membawa pembangunan kawasan secara menyeluruh melalui pelbagai pendekatan antaranya dengan pelaksanaan Dana Perkhidmatan Profesional, Program Lonjakan Mega Luar Bandar dan Pusat Transformasi Luar Bandar (RTC). Dana Perkhidmatan Profesional disediakan bagi golongan profesional seperti peguam, doktor dan akauntan untuk membuka firma di pekan kecil. Dana berjumlah RM100 juta disediakan oleh Bank Simpanan Nasional (BSN) secara pinjaman mudah dengan kadar faedah empat peratus dan surat cara perjanjian pembiayaan skim berkenaan diberi pengecualian duti setem. Program Lonjakan Mega Luar Bandar pula akan melibatkan tanah seluas 6,500 hektar di 11 kawasan Projek Agropolitan seluruh negara yang membabitkan tanaman komoditi, penanaman kontan dan ternakan ikan sangkar dengan peruntukan sebanyak RM110 juta. RISDA akan melaksanakan program tanaman baru getah dan penanaman semula getah serta kelapa sawit dengan peruntukan RM140 juta yang akan memanfaatkan hampir 20,000 pekebun kecil.

Pusat Transformasi Luar Bandar atau RTC ialah pusat kemudahan yang ditubuhkan untuk menggabungkan kampung-kampung yang berdekatan dalam pelaksanaan aktiviti-aktiviti bercorak nilai-tambah yang tinggi. Sesuai dengan peranannya sebagai pusat sehenti, RTC telah memperkenalkan ‘tag line’ yang berbunyi “Satu Hentiah, Pelbagai Perkhidmatan”. Di RTC, penduduk berpeluang untuk menjual produk pertanian berbentuk nilai-tambah tinggi secara terus; membeli bekalan dan perkhidmatan untuk pengguna pada harga yang rendah; mendapat kemahiran, menjalani latihan dan program pembangunan keusahawaan; mendapat kemudahan bantuan kewangan dan perkhidmatan lain secara terus; dan berkongsi serta bertukar maklumat dan pengetahuan.

Dengan pelaksanaan program-program ini, adalah menjadi hasrat kerajaan agar masyarakat luar bandar lebih berdaya maju dan berdaya saing serta berupaya meningkatkan kualiti dan kuantiti produk mereka. Ini akan membolehkan produk tersebut dapat dipasarkan di seluruh negara dan akhirnya dapat menembusi pasaran eksport. Secara tidak langsung, pendapatan penduduk luar bandar akan dapat ditingkatkan dan seterusnya menghapuskan kemiskinan tegar dan mengurangkan kadar kemiskinan secara keseluruhannya.

RTC Gopeng, Perak diangkat sebagai projek perintis dan telah dirasmikan oleh Dato’ Sri Mohd Najib pada 18 Februari 2012. RTC Kelantan pula telah dirasmikan pada 4 May 2012. Penubuhan RTC akan diperluaskan lagi ke empat buah kawasan iaitu Kuala Kedah (Kedah), Kuala Linggi (Melaka), Tanjung Manis (Sarawak) dan Pekan Nanas (Johor). Sebenarnya penubuhan RTC adalah di bawah teras Strategi Lautan Biru Kebangsaan 4 yang bermatlamat untuk menjadi penghubung masyarakat luar bandar dengan aktiviti yang mempunyai nilai tambah yang tinggi bagi mewujudkan impak ekonomi dan pendapatan berganda.

Projek-projek yang dijalankan di bawah RTP telah mula menunjukkan hasilnya. Antaranya ialah projek Taman Kekal Pengeluaran Pertanian (TKPM) Lojing. Pelbagai sayur-sayuran yang mendapat permintaan tinggi telah berjaya dihasilkan seperti tomato dan capsicum. Selain itu, projek pengeluaran produk tenusu dan projek ternakan Arowana juga dilihat semakin mendapat perhatian bukan sahaja untuk pasaran tempatan, malahan juga untuk pasaran antarabangsa. Putu Perak dan beberapa produk telah mendapat pengiktirafan Perak Best. Produk-produk ini menjadi trademark kepada negeri Perak dan pemasarannya dilihat turut membantu sektor pelancongan negeri tersebut.

Melalui Bajet 2012, Fokus Ketiga, Dato’ Sri Mohd Najib telah menggalurkan dengan jelas Program Transformasi Luar Bandar (RTP). RTP menerima peruntukan RM5 bilion untuk tujuan memperkukuh pembangunan infrastruktur asas luar bandar merangkumi program jalan luar bandar dan projek perhubungan desa, memperluas bekalan air bersih dan bekalan elektrik terutama di Sabah dan Sarawak, dan mempertingkat perkhidmatan pengangkutan awan di kawasan luar bandar.

Sebilangan besar penduduk luar bandar berpendapatan rendah akan menikmati  Program Perumahan Rakyat (PPR) dan  Program Perumahan Mesra Rakyat. Kerajaan juga akan menyediakan sebanyak 15,000 unit PPR dan 10,000 unit Perumahan Mesra Rakyat. Kerajaan juga turut menyediakan Tabung Khas Perumahan Nelayan untuk membina rumah yang lebih selesa.  Masyarakat Orang Asli juga tidak dipinggirkan di bawah RTP. Kebajikan Orang Asli akan dipertingkatkan melalui program pembangunan dan pemindahan pendudukan ke kawasan yang lebih sesuai dan selamat. Kerajaan akan menyalurkan RM90 juta untuk menyediakan kemudahan asas yang lebih baik termasuk program pemindahan orang asli ke kawasan yang lebih selamat, menyediakan perumahan serta membangun pendidikan masyarakat orang asli. 

Bagi peneroka FELDA pula, permasalahan mereka juga turut diambil perhatian oleh pentadbiran Dato’ Sri Najib. Sistem bekalan air yang telah beroperasi melebihi 50 tahun kebanyakannya telah usang. Masalah ini kebanyakannya berlaku di FELDA-FELDA negeri Pahang, Kedah, Kelantan dan Terengganu. Bagi tujuan membantu golongan berkenaan, kerajaan pimpinan Dato’ Sri Mohd Najib telah memperuntukkan 400 juta ringgit bagi kerja-kerja menaik taraf infrastruktur bekalan air secara berperingkat di kawasan-kawasan FELDA yang terpilih.

Selain itu, bagi meningkatkan lagi pendapatan warga FELDA, kerajaan turut menyenaraikan Felda Global Ventures Holdings (FGVH) ke papan Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL). Selain memperoleh saham yang bakal mendatangkan pulangan yang lumayan kepada peneroka, bonus produktiviti, duit raya, pinjaman perumahan dan banyak lagi bantuan tetap, diberikan kepada peneroka saban tahun.

Sebanyak 10 pendekatan strategik dengan 17 inisiatif ekonomi yang diperkenalkan di bawah Model Baru Ekonomi Luar Bandar (MBELB) pastinya mampu memacu pertumbuhan ekonomi luar bandar. Dato’ Sri Mohd Najib mengharapkan agar pelaksanaan program-program RTP tersebut dapat membantu masyarakat luar bandar lebih berdaya maju dan berdaya saing serta berupaya meningkatkan kualiti dan kuantiti produk mereka. Ini akan membolehkan produk yang dikeluarkan dapat dipasarkan di seluruh negara dan akhirnya dapat menembusi pasaran eksport. Secara tidak langsung, pendapatan penduduk luar bandar akan dapat ditingkatkan dan seterusnya menghapuskan kemiskinan tegar dan mengurangkan kadar kemiskinan secara keseluruhannya.